16 stycznia w Journal of American College of Cardiology opublikowano wyniki badania IMPACT SIRIO-5 [1]. To randomizowane badanie kliniczne przeprowadzone pod kierunkiem prof. Jacka Kubicy i prof. Eliano Navarese testowało hipotezę, że inhibitory PCSK9 (proprotein convertase subtilisin/kexin 9) - leki stosowane w leczeniu zaburzeń lipidowych, są także skuteczne w leczeniu pacjentów z burzą cytokinową w przebiegu COVID-19. Ta ciężka postać zakażenia SARS-CoV-2 obarczona ok. 50% śmiertelnością stanowi od początku pandemii największe wyzwanie dla lekarzy. Badacze wykazali, że jednorazowe podanie inhibitora PCSK9 (evolocumab) wiązało się ze zmniejszeniem ryzyka zgonu lub konieczności intubacji aż o 30% w porównaniu z placebo. W grupie pacjentów ze szczególnie nasiloną reakcją zapalną śmiertelność była niższa w grupie aktywnie leczonej o 37,5%. Tak wysokiej skuteczności leczenia nie odnotowano dotąd w przypadku żadnego z dotychczas testowanych leków.
Te wyniki potwierdziły opublikowane kilka miesięcy wcześniej założenia badania IMPACT SIRIO-5 [2]. Badacze uważają, że inhibitory PCSK9 mogą stanowić nową ścieżkę terapeutyczną obok obecnie zalecanych metod leczenia COVID-19 o ciężkim przebiegu. Jednak badanie IMPACT SIRIO-5 zaplanowano i przeprowadzono jako pilotaż sprawdzający hipotezę w grupie 60 chorych. Dlatego, aby jednoznacznie i twierdząco odpowiedzieć na pytanie „Czy to przełom w leczeniu ciężkiej postaci COVID-19?” konieczne jest potwierdzenie tych wyjątkowo zachęcających wyników w większej populacji (wg wyliczeń autorów ok. 300) pacjentów. Tą opinię podzielają autorzy artykułu redakcyjnego (Sascha Goonewardena, University of Michigan i Robert Rosenson, Mount Sinai Icahn School of Medicine, New York City) komentujący badanie przeprowadzone w Collegium Medicum UMK na łamach Journal of American College of Cardiology [3]. Publikacja wyników badania IMPACT SIRIO-5 spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem międzynarodowych agencji informacyjnych - w ciągu zaledwie 2 dni od publikacji wywiady z autorami oraz komentarze innych naukowców ukazały się w: TCTMD Daily News, MEDPAGE TODAY, CRT online News, Tittle Press, Les Actualites.
Przeprowadzenie badania IMPACT SIRIO-5 było możliwe dzięki osobistemu zaangażowaniu członków personelu medycznego Szpitala Uniwersyteckiego im. A. Jurasza oraz Szpitala Kujawsko-Pomorskiego Centrum Pulmunologii w Bydgoszczy leczących chorych na COVID-19. Badanie to w całości było finansowane ze środków Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Navarese E, Podhajski P, Gurbel P, Grzelakowska K, Ruscio E, Tantry U, Magielski P, Kubica A, Niezgoda P, Adamski P, Junik R, Przybylski G, Pilaczyńska-Cemel M, Rupji M, Specchia G, Pinkas J, Gajda R, Gorog DA, Andreotti F, Kubica J. PCSK9 Inhibition During the Inflammatory Stage of SARS-CoV-2 Infection.J Am Coll Cardiol. 2023 Jan, 81 (3) 224–234.
- Kubica J, Podhajski P, Magielski P, Kubica A, Adamski P, Junik R, Pinkas J, Navarese EP. IMPACT of PCSK9 inhibition on clinical outcome in patients during the inflammatory stage of the SARS-COV-2 infection: Rationale and protocol of the IMPACT-SIRIO 5 study. Cardiol J. 2022;29(1):140-147. doi: 10.5603/CJ.a2021.0148.
- Goonewardena SN, Rosenson RS.PCSK9: the nexus of lipoprotein metabolism and inflammation in COVID-19. J Am Coll Cardiol. 2023;81(3):235-236.